Rusya’dan hububatta ‘pahalı’ istisna!

Ambargolarla boğuşan Rusya, dünyaya hububat satışını durdururken, Türkiye’ye istisna tanıdı. Ancak buğday Türkiye’ye çok yavaş ve yüksek vergilerle geldiğinden, faturası kabarık olacak...

ABD ve AB ambargosuna karşı savunmaya geçen Rusya, elindeki tahıl stoklarını korumak için dünyaya yaptığı hububat ihracatını durdurdu. İstisna ülke ise Türkiye. Bu sayede Türkiye, Rusya’dan yavaş ve yüksek vergili de olsa buğday almaya devam edecek ancak her olasılıkta buğday faturası kabaracak.
Rusya’da Tahıl Birliği, tahıl ihracatına getirilen kısıtlamalar nedeniyle dış ülkelere sevkiyatın tamamen durduğunu açıkladı. Rusya Başbakanı Dmitry Medvedev, pazartesi günü, “Tahıl ihracatına idari kısıtlamalar getirmenin zamanı geldi” demiş ve ülkenin elindeki tahıl stoklarını muhafaza etmesi gerektiğini ifade etmişti. ABD-AB ambargosuyla mücadele eden Rusya’nın, kaynaklarını korumak amacıyla attığı ilk adım, hububat ihracatına ek vergi getirmek olmuştu. İhraç edilmesi için beklemeye alınan hububat da askıya alınmıştı.

Buğday yavaş geliyor

Rusya’nın en büyük tahıl alıcıları arasında Türkiye ve İran var. Türkiye, buğday ihracatı yasağının kapsamı dışında.
Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı İbrahim Yetkin, “Toprak Mahsulleri Ofisi’ndekilerin söylediğine göre Türkiye yasaklı değil ama buğdayı yavaş alıyor. Ek vergiyi de koyacaklar. Rusya şu anda veriyor ama yarın ‘Vermiyorum’ derse tıpış tıpış Kazakistan, Kanada ya da ABD’den almak zorundayız” dedi. Rus buğdayını yavaşlatılmış ve ek vergilendirilmiş şekilde almanın da Türkiye’nin zararına olduğunu vurgulayan Yetkin, şöyle devam etti:
“Bu da Türkiye’nin çok aleyhine bir şey. Türkiye’nin faturasını ciddi şekilde artırır. Bütün dünyada buğday fiyatlarını artırır. 636 milyon ton buğday stoğu ve üretimi var. Bunun 100-104 milyonu Rusya’dan. Fiyat 500-536 milyon tona göre şekillenecek. Türkiye’nin 19 milyon ton buğday üretimi, 19 milyon ton da tüketimi var. Ama 2 milyon ton da savaş gibi durumlar söz konusu olursa diye ulusal güvenlik için stokta bulundurmak zorunda. Bu durumda Türkiye’nin kaliteli buğdaya ihtiyacı var. Türkiye’nin üretim kapasitesini artırması, tohumunu kaliteli hale getirmesi lazım. Kendi üretimini artırmazsa Türkiye’nin buğday faturası kabaracak.”

İthalatın yarısı Rusya’dan

Türkiye, 2013’te 2 milyar dolarlık hububat ithal etti. Bunun yarısını Rusya’dan yapılan buğday ithalatı oluşturdu.
Bu yılın kesinleşmeyen verilerine göre de 1.8 milyar dolarlık buğday ithalatının 1 milyar doları Rusya’dan yapıldı. Rusya’nın ardından, siyasi dalgalanmalarla gündemde olan Ukrayna’dan yapılan ithalat 120 milyon dolarla 2. sırayı alıyor.
Türkiye’nin en çok hububat aldığı üçüncü ülke ise ABD. Türkiye’nin buğday ithalat miktarı 2013’te 4 milyon ton oldu. Bu da yıllık üretimin yaklaşık yüzde 18’i demek.

Milliyet