Cemreler düşüyor

Cemre düşmesi denince halk arasında akla gelen ilk şey havanın ısınması oluyor. Cemrenin ilkbahar başlamadan hemen önce 7 gün arayla havaya, suya ve toprağa sırasıyla düştüğüne inanılır. Bu düşen cemrelerden sonra hava, su ve toprak ısınır.

19-20 Şubat tarihlerinde havaya 26-27 şubat tarihinde suya 5-6 mart tarihinde ise toprağa cemre düştüğüne inanılmaktadır.

Cemrenin kelime anlamı

Cemre, kelime karşılığı olarak kor halindeki ateş anlamına gelir. Cemre'nin diğer bir anlamı ise, Müslümanların Hac sırasında Mina Vadisi'nde attığı taşlardan meydana gelen yığındır. Cemrenin tıptaki anlamı ise halk arasında karakabarcık, kabarcık, ateşgöynüğü ya da yanıkara adlarıyla bilinen iltihaplı çıban olarak tanımlanıyor. Divan şairlerinin, cemre zamanlarında baharın gelmesi dolayısıyla, önemli kişilere yazdıkları övgü şiirleri de Cemreviye olarak bilinmektedir.

Meteorolojik bir olay olarak bilinen cemre ise takvimlerde ilkbahardan önce birer hafta aralıkla havaya, suya ve toprağa düştüğü inanılan ısıtıcı (ısıl) güç veya sıcaklık yükselmesi olarak tanımlanır. Bu konuda 60 yıllık dönemi kapsayan bir araştırmada, cemrelerin kıştan bahara geçilirken ortalama sıcaklık eğrilerinin yükselmeye başladığı dönemin başlangıcını belirledikleri ve bu dönemde mevsim normallerinin üzerindeki az ya da çok bir sıcaklık artışı gösterdikleri ortaya çıkarılmıştır.

Cemreler arasındaki günlerde ise sıcaklıklarda az da olsa bir düşüş olduğu saptanmıştır. Aynı araştırmaya göre her üç cemre dikkate alındığında, bir iki günlük farklarla bu tarihlerde yüzde 42 olasılıkla, iki cemre dikkate alındığında ise yüzde 74 olasılıkla belirgin bir ısınma gerçekleştiği görülmüştür.

Y. Şafak