Deprem sonrası tsunami riski var mı?

Dünya genelinde son 3 bin 500 yılda meydana gelen 1212 tsunamide 500 bin kişi hayatını kaybetti. Türkiye ve çevresinde ise 90 tsunami meydana geldi, 6 metreyi aşan dalgalar surları aştı.

Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü’nün MarDİM pojesi kapsamında işbirliği yaptığı Japon bilim insanlarıyla hazırladığı “Tsunami Bilgilendirme El Kitabı”nda ilginç bilgiler yer alıyor. Türkiye ve çevresinde son 3 bin yıllık sürede yaşanan tsunamilere ilişkin bilgilerin yer aldığı kitapçıktaki veriler şöyle;

“Türkiye ve çevresinde son 3 bin yıllık sürede kayıtlara geçmiş 90 tsunami meydana geldi.10 Eylül 1509 İstanbul depreminde meydana gelen tsunami sonucu 6 metreyi aşan dalgalar surları aştı. 1894 depreminde ise İstanbul’un bazı kıyılarında deniz 50 metre çekildi. 17 Ağustos deprem felaketinde Marmara kıyılarının bir kısmında 2.9 metrelik dalgalar oluştu. Bu dalgalar beraberinde su baskınları ve göçmelere de neden oldu. Akdeniz ve Marmara Denizi’nde 7 büyüklüğünün üzerindeki bir depremde tsunami ihtimali yüzde 10 olarak hesaplandı.”

720 km hıza ulaşıyor

Dünya genelinde M.Ö.1610 ile 2014 yıllar arasında toplam bin 212 tsunaminin meydana geldiğinin anlatıldığı kitapçıkta, bilinen en eski tsunaminin ise M.Ö. 2000’de Suriye’nin Akdeniz kıyılarında yaşandığına vurgu yapılıyor. Kitapçıktaki diğer bilgiler de şunlar; “Pasifik okyanusunda 4 bin metre derinlikte meydana gelen tsunamiler saatte 720 kilometre hıza ulaşıyor. Bu hız yaklaşık bir jet uçağının hızına karşılık geliyor. Okyanusta meydana gelen büyük tsunamilerde iki dalga arasındaki mesafe 200 kilometreyi bulurken, dalga yüksekliği ise başlangıç noktasında sadece 10 ile 50 santimetre civarında oluşuyor. Japonya’da her 7 yılda 1 tsunami meydana gelirken, tarih boyunca meydana gelen tsunamiler sonucu 500 bin kişinin hayatını kaybettiği öngörülüyor.”

Depremin çizgi romanı

Kandilli’nin Japonya Edogawa Üniversitesi uzmanlarıyla hazırladığı “Deprem Öncesi, Sırası ve Sonrasında Yapılması Gerekenler El Kitabı” başlıklı çalışmada da, çocukların deprem sırasında ne yapmaları gerektiği çizgi karakterler ile anlatılıyor. Kitapçıkta acil durum çantasının önemi ve içerisinde neler olması gerektiği, büyük depremlerde ev eşyalarının devrilme riskine karşı sabitlenmesi, deprem sırasında cenin pozisyonu alarak evin hangi bölümlerinde beklenilmesi de aktarılıyor.

Milliyet