Arabuluculuk sistemiyle yüzde 95 başarı!

Davalılar, yüzde 95’i anlaşmayla sonuçlanan “arabulucuk”u keşfetti… İlk dört aydaki dosya sayısı, geçen yılın tamamındaki rakama yaklaştı. Mahkemelerde dava konusu olarak yıllar süren uyuşmazlıkları etkin, hızlı ve daha düşük bir bedelle çözüme kavuşturan arabuluculuk sistemine başvurularda, kelimenin tam anlamıyla patlama yaşanıyor.

Uyuşmazlıkların büyük çoğunluğunun bir günde sonuçlandırıldığı sistemde, başvuruların yüzde 95’inden fazlasında taraflar uzlaşmaya varıyor. Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanlığı verilerine göre, 2013 yılı sonundan itibaren Türk hukuk sisteminde uygulamaya giren “arabuluculuk” müessesesi, iki buçuk yıla yaklaşan dönemde 2 bin 404 uyuşmazlık dosyasını görüştü. Bu uyuşmazlıklardan 2 bin 291’i tarafların anlaşmasıyla sonuçlanırken anlaşma sağlanamayan dosya sayısı 113’te kaldı.

Arabulucuya giden uyuşmazlık konularından yüzde 63’ü bir gün, yüzde 18’i bir günden daha kısa sürede sonuçlandı. Yüzde 3’ü bir günden uzun-bir haftadan kısa sürerken, görüşmeleri bir haftayı aşan dosyaların oranı yüzde 5 olarak belirlendi. 1. sayfadan devam Adalet Bakanlığı Arabuluculuk Daire Başkanlığı bünyesinde ilki 14 Kasım 2013 tarihinde kurulan arabuluculuk büroları halen 71 ilde faaliyet gösteriyor.

Arabuluculuk sisteminin, 21 Haziran’a kadar işçi-işveren uyuşmazlıklarında zorunlu hale getirilmesi hedefleniyor. Söz konusu uyuşmazlıklar, ancak arabulucuda çözüme kavuşturulamaması halinde mahkemelerde dava konusu olabilecek.

Başvurularda önemli artış

Türk hukuk sisteminin Batı’ya göre oldukça geç keşfettiği arabuluculuk sistemine ilgi, baş döndüren bir hızla artıyor. Uygulamanın başladığı Aralık-2013’te arabulucuya giden dosya sayısı 4 iken, ilk tam uygulama yılı olan 2014’te 200’e, 2015’te de1.160’a yükseldi.

2016 yılında ise başvuru ve karar tutanağına bağlanan dosya sayısında rekor bir artış yaşandı. İlk dört aylık dönemler itibarıyla 2014 yılında 11 olan dosya sayısı 2015 yılında 118 olmuştu. Bu yılın Ocak-Nisan dönemindeki dosya sayısı ise 1.040’a yükseldi ve ilk dört ayda geçen yılın tamamındaki sayıya yaklaştı.
Böylece 2016 yılının ocak-nisan döneminde arabulucuya giden başvuru sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık 10 katına ulaşmış oldu.

Çoğunluk işçi-işveren uyuşmazlığı

Arabuluculuk kurumuna giden uyuşmazlık dosyalarında yüzde 71’lik oran ve 1.704 dosya ile ilk sırayı alan dava konusu işçi-işveren uyuşmazlıkları oldu. İkinci sırayı yüzde 9.5 ve 228 dosya ile telif haklarından kaynaklanan tazminat ve alacaklar, üçüncü sırayı ise yüzde 4.2 ve 101 adet dosya ile maddi-manevi tazminat dosyaları aldı.

Bu dosyaları sırasıyla borç-alacak ilişkisi, sigorta kooperatifleri sorumluluğu-maddi zarar, mal rejimi, nafaka, kat karşılığı inşaat sözleşmeleri uyuşmazlıkları, kira alacağı, zarar tazmini ve sözleşmeden kaynaklanan uyuşmazlıklar izledi.

Açık arayla en fazla ihtilaf konusu olan işçi-işveren uyuşmazlıklarının yüzde 97.4’ü tarafların uzlaşmasıyla sonuçlandı. Telif haklarından kaynaklanan uyuşmazlıklardaki anlaşma oranı yüzde 97, maddi manevi tazminat davalarındaki anlaşma oranı da yüzde 95 düzeyinde gerçekleşti. Uygulamanın başladığı Aralık-2013’ten Nisan-2016’ya kadar arabulucuya giden toplam 2.404 uyuşmazlık dosyasının toplamındaki uzlaşma oranı ise yüzde 95.3 olarak belirlendi.

Dünya