Barış için hızlı bir maraton

Kıbrıs’ta 1.5 yıldır askıda olan barış görüşmeleri dün siyasi eşitlik temelinde iki toplumlu ve iki bölgeli federasyon öngören bir çözüme en kısa sürede ulaşma hedefiyle başladı.

KKTC Cumhurbaşkanı Başkanı Derviş Eroğlu ile Kıbrıs Rum Yönetimi lideri Nikos Anastasiadis BM denetimindeki Lefkoşa ara bölgede bir araya geldi. Görüşmenin ardından BM Genel Sekreteri’nin Kıbrıs Özel Temsilcisi Lisa Buttenheim tarafların uzlaşmaya vardığı 7 maddelik metni okudu. Tarafları mutabık kaldığı ortak açıklama özetle şöyle:

İki farklı vatandaşlık

1- Mevcut statüko kabul edilemez. İki lider, Kıbrıslı Türklere ve Rumlara demokratik ilkeler, insan hakları ve temel özgürlüklere, iki toplumun farklı kimliklerine ve bütünlüğüne saygı gösteren ve iki toplumun farklı kimlikleri ile bütünlüğünü, AB içinde birleşik bir Kıbrıs’ta ortak geleceğini sağlayan bir anlaşmanın tüm bölgeye olumlu etkisi olacağını teyit etti.

2- Liderler en kısa sürede anlaşmayı amaçlayacak ve ardından ayrı ayrı ve eşzamanlı referanduma gidilecek.

3- Anlaşma, siyasi eşitlik temelinde iki toplumlu, iki bölgeli federasyona dayalı olacak. Birleşik Kıbrıs, BM ve AB’nin üyesi olarak tek uluslararası hukuki kimliğe, Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türklerden eşit olarak kaynaklanan tek egemenliğe sahip olacaktır. Federal yasa tarafından düzenlenmiş tek birleşik Kıbrıs vatandaşlığı olacaktır. Birleşik Kıbrıs’ın tüm vatandaşları ayrıca, Rum kurucu devleti veya Türk kurucu devleti vatandaşları olacaktır. Federal hükümetinin yetkileri anayasa tarafından verilecektir. Kurucu devletler tüm yetkilerini bütünüyle ve geri döndürülemez şekilde federal hükümetin müdahalesinden özgür olarak kullanabilecektir. 

4- Birleşik Kıbrıs Federasyonu, iki tarafta eşzamanlı referandumda anlaşmanın onaylanması sonucu ortaya çıkacak. Federal anayasa adada en üst yasa olacak ve federasyonun ve kurucu devletlerinin tüm yetkilerinde bağlayıcı olacak. Başka bir ülke ile herhangi bir şekilde kısmi veya bütünlüklü birleşme veya herhangi bir bölünme, ayrılma veya kurulu düzenin tek taraflı değişimi yasaklanacaktır.

5- Müzakereler, ‘her konuda uzlaşı sağlanmadan, hiçbir konuda uzlaşı yoktur’ prensibine dayalıdır.

6- Atanmış temsilciler her konuyu tüm ilgili taraflarla görüşme yetkisine sahiptir. Sadece liderler tarafından özgürce varılan bir anlaşma eşzamanlı referandumlara götürülecektir. Herhangi bir hakemlik olmayacaktır.

7- Liderler müzakereler süresince suçlayıcı oyunlar, olumsuz açıklamalardan sakınacak. Liderler güven artırıcı önlemler için çaba gösterecek.

Radikal